Kontrola mycia i dezynfekcji termicznej odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu czystości oraz bezpieczeństwa w różnych obszarach, takich jak przemysł spożywczy, opieka zdrowotna czy przestrzeń publiczna. Właściwe stosowanie odpowiednich wskaźników i testów stanowi niezbędny aspekt w celu upewnienia się, że proces dezynfekcji jest skuteczny, a także spełnia określone normy.
W tym artykule omówiliśmy różnego rodzaju wskaźniki oraz testy, które można wykorzystać do kontroli mycia i dezynfekcji termicznej.
Kontrola dezynfekcji termicznej — wskaźniki chemiczne
Wskaźniki chemiczne są prostymi narzędziami, które pomagają wizualnie ocenić skuteczność mycia i dezynfekcji termicznej. Najpopularniejszy przykład stanowi wskaźnik zmiany koloru, który jest zwykle dostępny w postaci pasków lub naklejek.
Podczas dezynfekcji wskaźnik zmienia kolor, wskazując, że określona temperatura została osiągnięta lub ustalony czas minął. To proste narzędzie pozwala operatorom na weryfikację, czy proces przebiega prawidłowo.
Kontrola mycia i dezynfekcji termicznej — testy biologiczne
Testy biologiczne są bardziej zaawansowanymi narzędziami, które umożliwiają ocenę skuteczności dezynfekcji na poziomie mikrobiologicznym. Przykładem jest zestaw kontrolny z wykorzystaniem organizmów wskaźnikowych, takich jak Bacillus subtilis czy Geobacillus stearothermophilus. Wymienione bakterie są często stosowane, ponieważ wykazują wyjątkową odporność na ciepło i z tego względu stwarzają trudności w przypadku chęci ich zniszczenia.
Test polega na narażeniu tych organizmów na proces dezynfekcji termicznej, a następnie inkubacji w odpowiednich warunkach. Jeśli powyższe bakterie przetrwają i rozmnożą się, oznacza to, że proces wyjaławiania nie był skuteczny.
Dezynfekcja termiczna — kontrola
Dodatkowo ważne jest monitorowanie parametrów procesu mycia i dezynfekcji termicznej, takich jak temperatura czy czas. W tym celu można użyć termometrów oraz stoperów, aby upewnić się, że określone wartości utrzymują się na odpowiednim poziomie.
Istnieje wiele elektronicznych urządzeń do monitorowania wymienionych parametrów, które automatycznie rejestrują oraz raportują wyniki, zapewniając większą dokładność i wygodę.
Kontrola dezynfekcji medycznej — badanie mikrobiologiczne
Badanie mikrobiologiczne jest kolejnym ważnym narzędziem w kontroli mycia i dezynfekcji termicznej. Polega na pobraniu próbek z powierzchni lub produktów po procesie dezynfekcji oraz ich analizie w laboratorium.
Badanie mikrobiologiczne pozwala ocenić obecność i liczbę mikroorganizmów, takich jak bakterie czy grzyby. Jeśli badanie wykaże ich spore nagromadzenie, oznacza to, że proces dezynfekcji nie był skuteczny oraz konieczne są dalsze działania.
Testy do kontroli mycia mechanicznego
Zgodnie z „Ogólnymi wytycznymi dla wszystkich podmiotów wykonujących procesy sterylizacji…” Polskiego Towarzystwa Sterylizacji Medycznej z 2017 r., normami oraz zaleceniami europejskimi proces dekontaminacji powinien być kontrolowany, a także dokumentowany. Szczególnie ważna jest inspekcja procesu czyszczenia, aby usunąć brud i 90% mikroorganizmów z narzędzi.
Testy mycia mechanicznego mogą wykryć nieprawidłowości na wczesnym etapie, takie jak awarie myjni-dezynfektora, nieprawidłowe załadowanie, problemy z wodą, niewspółosiowość czujników sprzętu i inne. W każdym cyklu należy przeprowadzać również kontrolę wydajności prania. Zgodnie ze specyfikacją techniczną ISO/TS 15883-5 trzeba je stosować przy uwzględnieniu rodzaju ładunku.
Testy do kontroli skuteczności dezynfekcji
Dezynfekcja termiczna jest najbardziej preferowaną metodą dezynfekcji wysokiego stopnia, ponieważ nie wymaga stosowania środków chemicznych, proces jest ekonomiczny, a także nie generuje odpadów szkodliwych dla środowiska. Zmienne procesowe, czas i temperatura są takie same jak w przypadku sterylizacji parowej. Podobnie jak w przypadku kontroli wymienionego procesu myjnię-dezynfektor należy również sprawdzić przy pomocy testów diagnostycznych niezależnych od sprzętu.
Należy pamiętać, że czujniki urządzenia mogą wypaść z kalibracji, a nawet kilkustopniowa różnica w temperaturze wody unieważni proces. Mając na uwadze wszystkie te czynniki, w każdym cyklu należy przeprowadzać kontrolny test dezynfekcji termicznej, a wyniki powinny być wykorzystywane jako dzienny zapis procesu.
Kontrola mycia i dezynfekcji termicznej — podsumowanie
Kontrola mycia i dezynfekcji termicznej jest kluczowa dla utrzymania czystości, a co za tym idzie – bezpieczeństwa w różnych branżach. Wskaźniki oraz testy opisane w tym artykule są niezbędnymi narzędziami, które pozwalają operatorom monitorować skuteczność procesu. Właściwe zastosowanie tych narzędzi pozwala upewnić się, że ustalone standardy zostały spełnione, a ryzyko wystąpienia zanieczyszczeń mikrobiologicznych – zminimalizowane.
Przy wyborze wskaźników i testów należy kierować się specyfiką branży, a także wymogami regulacyjnymi, aby zagwarantować odpowiednie zabezpieczenie osób, sprzętów oraz przestrzeni. Inne rozwiązania będą bowiem przydatne w branży gastronomicznej, a inne z kolei do dezynfekcji urządzeń medycznych.