Sterylność sprzętu i narzędzi jest niezwykle ważna w każdym gabinecie lekarskim czy na sali operacyjnej. Od czystości przyrządów oraz otoczenia zależy bowiem bardzo dużo. Wystarczy, że jeden element nie będzie odpowiednio wyjałowiony, a pacjent może zostać narażony na bardzo poważne zakażenie, które prawdopodobnie wywoła niebezpieczne powikłania.
Sterylność jest szczególnie ważna podczas wszelkich zabiegów i operacji, które wymagają rozcięcia powłok skórnych w celu dostania się np. do organów wewnętrznych. To właśnie w trakcie takich procedur organizm zostaje najbardziej narażony na zakażenie.
Aby zapewnić pacjentom pełne bezpieczeństwo podczas wszystkich zabiegów, każdy element sprzętu lub wyposażenia na sali operacyjnej czy w gabinecie poddaje się procesowi sterylizacji. Dzięki takiemu działaniu wszelkie szkodliwe drobnoustroje, wirusy i bakterie, które mogą znajdować się na narzędziach bądź innych elementach sali operacyjnej zostają zneutralizowane oraz unicestwione, a co za tym idzie – nie dostaną się do ciała pacjenta.
Skąd jednak specjaliści wiedzą, że dane narzędzie zostało odpowiednio wysterylizowane? Przecież gołym okiem nie da się sprawdzić, czy coś jest całkowicie pozbawione szkodliwych bakterii i mikrobów. Istnieją jednak sprawdzone metody, takie jak kontrola chemiczna sterylizacji, dzięki którym w krótkim czasie, a zarazem z łatwością można zweryfikować, czy w ogóle dany sprzęt był oczyszczany, a także to, czy proces został przeprowadzony z należytą starannością.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na ten temacie, serdecznie zapraszamy do zapoznania się z poniższym artykułem, w którym udzielamy odpowiedzi na liczne pytania związane z kontrolą chemiczną procesu sterylizacji.
Kontrola chemiczna procesu sterylizacji – na czym polega?
Zgodnie z powszechną definicją chemiczna kontrola sterylizacji polega na zastosowaniu rozmaitych wskaźników chemicznych i sprawdzeniu parametrów fizycznych, aby potwierdzić, czy dane elementy wyposażenia gabinetu lekarskiego lub sali operacyjnej zostały prawidłowo wysterylizowane oraz mogą być wykorzystane w trakcie kolejnego zabiegu. Dzięki weryfikacji zarówno pacjenci, lekarze, jak i specjaliści zajmujący się właśnie sterylizacją mają absolutną pewność, że wszystkie przyrządy są całkowicie czyste, a zatem pozbawione chorobotwórczych czynników.
Kontrola procesu sterylizacji – wskaźniki chemiczne i ich rodzaje
Prawidłowość przebiegu wyjaławiania może być sprawdzana na wiele sposobów. Jedną z metod jest kontrola chemiczna procesów sterylizacji, w której wykorzystuje się specjalne nośniki z konkretną substancją.
Badanie wykonane z ich wykorzystaniem jest niezwykle proste – wskaźnik chemiczny należy umieścić w komorze sterylizatora, najczęściej w środku pakietów sterylizacyjnych lub na ich powierzchni. Kiedy w urządzeniu wystąpią odpowiednie parametry sterylizacji wskaźnik zmienia swój kolor, potwierdzając tym samym skuteczność procesu.
Wyróżniamy obecnie sześć typów wskaźników, z których każdy ma inną funkcję. Wskaźniki typu pierwszego przekazują wyłącznie informację o tym, czy dany pakiet został poddany sterylizacji, czy nie. Nie potwierdzają natomiast efektywności tego procesu. Typ drugi wykorzystuje się natomiast w rozmaitych procedurach w procesie kontroli samego sterylizatora. Typ trzeci wskaźników jest obecnie bardzo rzadko używany. Służy do kontroli procesów sterylizacji, jednak reaguje na jedną zmienną krytyczną w całym procesie. Typ czwarty spełnia podobną funkcję co trzeci, natomiast oddziałuje na co najmniej dwa czynniki, co czyni z niego znacznie bardziej przydatny wybór. Typy piąty i szósty to odpowiednio wskaźniki zintegrowane i emulacyjne, które reagują na wszystkie zmienne procesu sterylizacji.
Gdzie potrzebna jest chemiczna kontrola procesu sterylizacji?
Odpowiedź na to pytanie nie jest trudna – kontrola procesu sterylizacji to wręcz niezbędny aspekt wszędzie tam, gdzie przeprowadza się wyjaławianie. Bez tego „sprawdzianu” żadna osoba zajmująca się obsługą sterylizatora czy każda kolejna, która będzie mieć kontakt z elementami pakietu poddawanego czyszczeniu, nie dowie się, czy cały proces przebiegł zgodnie z planem, a tym samym narzędzia i materiały są bezpieczne do użytku. Wyraźnie widać więc, że kontrola sterylizacji jest konieczna w szpitalach, w przychodniach lekarskich, lecznicach, gabinetach weterynaryjnych oraz w wielu innych miejscach.
Kto może wykonać kontrolę procesu sterylizacji?
Kontrolę przeprowadza zazwyczaj pracownik sterylizatorni, posiadający odpowiednie doświadczenie i wiedzę. Czasem jest to technik sterylizacji medycznej, a niekiedy lekarz z odpowiednimi umiejętnościami. To właśnie wymienione cechy w połączeniu ze znajomością sposobów kontroli, a także tego, jak odczytuje się ich wyniki, są najistotniejsze w procesie sprawdzania prawidłowości przebiegu sterylizacji.
Należy też zaznaczyć, że biorąc pod uwagę, jak istotny jest to element całego procesu, na każdym specjaliście przeprowadzającym kontrole ciąży ogromna odpowiedzialność.